Ekvador halkından emperyalizme veto

Latin Amerika’da askeri varlığını artıran ABD’nin bölgedeki müttefiklerinden Ekvador’da halk, yabancı askeri üslerin yeniden açılmasına büyük farkla “hayır” dedi. Noboa, ABD üslerini “uyuşturucuyla ve çetelerle mücadele” gerekçesiyle savunuyordu.

ABD’nin askeri varlığını yeniden artırdığı Latin Amerika’daki kilit müttefiklerinden Ekvador’da halk, sağcı Devlet Başkanı Daniel Noboa’nın ülkedeki askeri üsleri yabancılara açma planını reddetti. Ekvadorluluar, Noboa hükümetinin anayasanın tekrar yazılması planı da dâhil 4 maddenin hepsine açık ara “hayır” yanıtı verdi.

Pazar günü düzenlenen 4 soruluk referandumda seçmenlerin üçte ikisi, yabancı askerin ülkedeki üslere geri dönmesini reddetti. 2008 yılında Ekvador, ülke topraklarında yabancı askeri üsleri yasaklamıştı. Parlamento, haziran ayında bu yasağı kaldıracak bir anayasa reformunu onaylamıştı.

Referandum sonuçları, ABD ve diğer ülkelerle ile işbirliği yapmanın organize suçla mücadele için vazgeçilmez olduğunu savunan Noboa için büyük bir darbe oldu. Yenilgiyi kabul eden Noboa, “Ekvador halkının iradesine saygı duyuyoruz” dedi.

ABD, İkinci Dünya Savaşı sırasında ve 1999-2009 arasında Ekvador’un Pasifik Okyanusu kıyısındaki Manta’da bir hava üssü kurmuş, ancak 2009’da solcu eski Devlet Başkanı Rafael Correa döneminde üs kapatılmıştı. Üs, Washington’ın daha önce de emperyalist hedeflerini gerçekleştirmek için öne sürdüğü “uyuşturucuyla mücadele” operasyonlarının merkeziydi.

Oylama, ABD’de Başkan Donald Trump yönetiminin Karayipler ve Latin Amerika’da “uyuşturucu çeteleriyle mücadele” bahanesiyle askeri varlığını tekrar artırdığı bir dönemde yapıldı.

Son yıllarda cinayet oranları ve organize suç çeteleri faaliyetlerinin arttığı Ekvador’da Devlet Başkanı Noboa, tasarının amacının “deniz güvenliği ve uyuşturucula mücadele operasyonları için uluslararası bir işbirliği merkezi kurma” olduğunu savunuyordu.

Trump’ın Latin Amerika’daki en yakın müttefiklerinden olan Noboa, çete şiddetine çözüm olarak ABD ile işbirliğini önerirken Karayip kıyılarındaki saldırıları da desteklediğini söylemişti. Son aylarda Ekvador’u birden çok kez ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, Ekvador’da “yeniden bir stratejik konum elde etmeyi istediklerini belirtmişti. Noem, Noboa ile birlikte Manta ve Salinas’taki askeri üsleri gezmişti.

REFERANDUMDAN “HAYIR” ÇIKTI

Muhalefet lideri ve eski başkan adayı Luisa González ise Noboa’nin ülkeyi, egemenliği ve kaynakları yabancı ekonomik ve askeri güçlere devretmek istediğini” söylemişti.

Referandumda ayrıca hükümete daha sert güvenlik politikalarını uygulama fırsatı vermesi için, ülkenin anayasasını yeniden yazmakla görevli bir meclis kurulması yönünde oylama yapıldı.

Muhalifler, bunun güvenlik ile yoksulların eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaşımı gibi sorunları çözmeyeceğini belirtirken bu değişikliğin, yasama ve yargının yürütme üzerindeki denetimini de azaltacağını savunuyordu.

Pazar günkü referandumda seçmenlere ayrıca Ekvador’un siyasi partilere sağladığı kamu fonlarının kesilip kesilmemesi ve Ulusal Meclis’teki milletvekili sayısının 151’den 73’e düşürülmesi gerekip gerekmediği soruldu. Tüm dört oylamadan da büyük oranda “hayır” yanıtı çıktı.

Noboa, bu önlemlerin aşırı hükümet harcamalarını kısmak için gerekli olduğunu söylerken, eleştirmenleri bunun özellikle siyasi kampanyalar için kaynakların kıt olduğu düşük gelirli topluluklarda siyasi temsili kısıtlayabileceğini belirtiyordu.