Türkiye, işçiler için en kötü 10 ülke arasında!

Türkiye, ITUC’un 2025 Küresel Haklar Endeksi'nde bir kez daha en kötü 10 ülke arasında yer aldı. Rapor, dünya genelinde sendikal haklarda ciddi gerilemelere işaret ediyor.

Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından her yıl yayımlanan ve dünya genelinde işçi hakları ihlallerini ortaya koyan Küresel Haklar Endeksi 2025 raporu açıklandı.

İşçiler ve sendikalar açısından küresel ölçekte derinleşen bir krize işaret edilen raporda, Türkiye, işçiler için bul yıl da en kötü 10 ülke arasında yer aldı.

Rapora göre 2025 yılında çalışanlar için en kötü 10 ülke Bangladeş , Belarus, Ekvador, Mısır, Svaziland, Myanmar, Nijerya, Filipinler, Tunus ve Türkiye oldu.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) aktardığına göre, endeks, Avrupa ve Amerika’nın 2014’ten bu yana en kötü puanlarını aldığına; ifade özgürlüğü, toplanma hakkı, toplu pazarlık ve grev hakkı gibi temel özgürlüklerde ciddi gerilemeler yaşandığına dikkat çekiyor.

151 ülkeden yalnızca yedisi en yüksek puanı alabilirken, ortalama ülke skorları beş bölgeden üçünde kötüleşmiş durumda.

TÜRKİYE: EN KÖTÜ 10 ÜLKE ARASINDA

ITUC Endeksi’nde Türkiye, 2025 yılında da işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer aldı.

Endekse göre Türkiye’de;

• Sendikal nedenlerle kitlesel işten çıkarmalar yaşanıyor,

• Toplu pazarlık hakkı engelleniyor,

• Sendika üyeleri ve yöneticileri keyfi biçimde tutuklanıyor.

• 1 Mayıs 2024’te İstanbul’da Taksim Meydanı’na yürümek isteyen 200’ün üzerinde kişi gözaltına alındı. 2 Mayıs’ta 29 kişi daha tutuklandı. Polis, gösterilere gaz bombası ve plastik mermiyle müdahale etti.

• DİSK/Dev Sağlık-İş, 10.000 üyesini temsilden dışlayan bir kararla toplu pazarlık hakkını kaybetti.

• DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da dahil olmak üzere birçok üyenin üyeliği keyfi olarak düşürüldü.

Tutuklamalar ve baskılar

• DİSK Genel Başkan Yardımcısı Remzi Çalışkan, Genel-İş Başkanı Kemal Göksoy ve eski temsilci Serdar Ekingen, 15 yıl öncesine dayandırılan suçlamalarla tutuklandı.

• DİSK/Sosyal-İş üyesi ve toplu pazarlık uzmanı İsmet Arslan, kanser tedavisi gördüğü dönemde cezaevine kondu.

• 2025 Mart’ında Arslan ile birlikte Eğitim-Sen üyeleri Yusuf Eminoğlu ve Giyasettin Yiğit serbest bırakıldı. Ancak yargılamaları sürüyor.

DÜNYADA DURUM: HAK İHLALLERİ DERİNLEŞİYOR

Endeks, dünya genelinde de işçiler için hak ihlallerinin kötüleştiğini ortaya koyuyor. Rapora göre;

• İşçilerin yüzde 72’si adalete erişemiyor (2024’te bu oran yüzde 65’ti).
• Grev hakkı, ülkelerin yüzde 87’sinde ihlal ediliyor.
• Sendika kurma hakkı yüzde 74, toplu pazarlık hakkı yüzde 80 oranında engelleniyor.
• İfade ve toplanma özgürlüğüne yönelik saldırılar rekor seviyeye (yüzde 45) ulaştı.

DEMOKRASİ İÇİN MÜCADELE, HERKES İÇİN ADİL GELECEK

ITUC, yayımladığı raporda ayrıca “Herkes İçin Adil Bir Gelecek İçin Demokrasi” kampanyasını ilan ederek devletlerin ve şirketlerin işçilerin haklarına karşı yürüttüğü baskılara karşı tüm sendikaları küresel dayanışmaya çağırdı.