Sovyet Çeka Başkanı: İngiltere, Türkiye’yi bize karşı kışkırtmak için milyonlar harcıyor

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) ilk istihbarat servisi Çeka(*)’nın Başkanı Feliks Dzerjinski’nin, 1925 yılında İngiltere’nin Sovyetler Birliği’ne karşı Türkiye’yi tahrik etmeye çalıştığı uyarısında bulunduğu ortaya çıktı.

Aleksandr Yakovlev Vakfı’nın sitesinde yer alan tarihi bir arşiv belgesine göre Çeka Başkanı Dzerjinski, Komünist Parti’nin Güney Kafkasya sorumlu sekreteri Sergo Ordjonikidze’ye mektup yazarak bölgede bir istişare yapılmasını öneriyor. 17 Ocak 1925 yılı tarihli ve 980-1091 nolu belgeye göre Çeka Başkanı, Kafkasya bölgesinde güvenlik önlemlerinin yanısıra ekonomi çalışmalarının da yapılması gerektiğine dikkat çekerek şu uyarılarda bulunuyor:

“Bu ekonomik çalışmalar sonucunda Kafkasya halkları bizimle ekonomik bağlamda daha sıkı işbirliği içinde olabilir. Bu toplantıyı en iyisi benim başkanlığımda Halk Sanayisi Yüksek Konseyi’nde oluşturalım. Bu fikre nasıl bakıyorsunuz? Bence Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya çekistleri (istihbarat görevlileri) birlikte toplanalım ve Merkez Parti Komitesi’ne sunulması için önerileri masaya yatıralım. Eminim ki İngiltere, yapay isyanlar çıkararak müdahale için, Türkiye’yi tahrik ederek Güney Kafkasya’yı bizden koparmak için büyük milyonlar harcıyor.”

(Sputnik)

(*) Çeka Sovyetler Birliği’nin ilk güvenlik kurumu olan teşkilattır. 20 Aralık 1917 tarihinde Vladimir Lenin ve daha sonra Feliks Dzerjinski tarafından yayınlanan bir kararname ile kurulmuştur. 1922’den sonra Çeka birçok yeniden yapılanmaya uğramıştır. Sovyet rejiminin ayakta kalması için hayati önem arzeden bir siyasi-askerî kuvvet haline gelmiştir. 1921 yılında Çeka’nın bir parçası olan Cumhuriyetin İç Savunması için Birlikler 200.000 kişiden oluşmaktaydı.