Torba yasa Meclis'ten geçti

Çocuk ve genç işçiliğini özendiren hükümlerin yer aldığı ve son olarak Kanal İstanbul projesiyle ilgili tartışmalarla gündeme gelen torba yasa tasarısı Meclis'ten geçti.

Çocuk ve genç işçiliğini özendiren hükümlerin yer aldığı ve son olarak Kanal İstanbul projesiyle ilgili tartışmalarla gündeme gelen torba yasa “Şanlıurfa İline İstiklal Madalyası Verilmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” Meclis’ten geçti.

Tasarıyla, 15 bin polis ve 2 bin 610 sosyal güvenlik denetmeni kadrosu da ihdas ediliyor.

Çocuk işçilik resmileşti, öğrenciler ucuz işgücü oldu

Torba yasada, meslek lisesi, meslek yüksekokulu ve üniversitede okuyan öğrencilerin staja yönlendirilmesi için düzenlemeler yer alıyor. Böylece, meslek lisesi öğrencileri başta olmak üzere öğrencilerin ucuz işgücü olması sağlanıyor. Düzenlemeyle, stajyer öğrencilere asgari ücretin 3’te 1’i oranında yani yaklaşık 433 TL ücret verilecek. Bu ücretin bir kısmını devlet, bir bölümünü de işveren karşılayacak. Staj yapan öğrencilerin tamamı sigortalı yapılacak ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanacak.

Öte yandan, çocuk işçiliğin kolaylaştırılması için zorunlu eğitimin dışında olan çıraklık eğitimi, bu kapsama dahil edilecek. 13-14 yaşındaki bir çocuk, bir taraftan çıraklık eğitimine başlarken diğer yandan liseye gidecek. Böylece çocuk işçilik de resmiyet ve yaygınlık kazanmış olacak.

Kanal İstanbul için rant düzenlemesi

Kanal İstanbul projesi için yasal düzenleme Torba Yasa’nın içine atılan Kanal İstanbul projesi için “su yolu” tanımı yapılarak, su yollarına kanuni statü kazandırılıyor. “İmar planı kararıyla yapay olarak oluşturulan ve deniz araçlarıyla ulaşımın sağlandığı su geçidi”, su yolu olarak tanımlanıyor.

Yapılacak su yoluna isabet eden Hazine ve özel idareye ait arazi ve arsaları, kamu gereksinimi ve kamu yararı nedeniyle belediye ve özel idareler tarafından satılamayacak başka bir maksat için kullanılamayacak. Yapılacak su yolları, düzenleme ortaklık payından karşılanacak.

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, bu düzenlemeleri “Ranttan zarar gelmez” diye açıklamıştı.

Sosyal yardım alanları çalıştıran patronlara prim kıyağı

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nca belirlenen sosyal yardımlardan yararlanan kişileri istihdam eden patronlara sigorta primi desteği verilecek.

Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsizler arasında olması kaydıyla, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Kurulu’nca belirlenen nakdi düzenli sosyal yardım alanların özel sektörde işe girmeleri halinde, sigorta primlerinin patronların hisselerine ait tutarı işe başladığı tarihten itibaren bir yıl süreyle Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nca karşılanacak. Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen patronlar, bir yıl süreyle bu destekten yararlanamayacak.

Yaşlılık aylığının bağlanmasında yeni kriter

Kanunlaşan tasarıya göre, yaşlılık aylığının bağlanmasına ilişkin yapılan muhtaçlık hesaplanmasında, hane içindeki kişi başına düşen milli gelir tutarı yerine, aylık başvurusunda bulunan kişinin kendisi ile eşinin gelir tutarının hesaplanması dikkate alınacak.

Buna göre, sosyal güvenlik kuruluşlarından aylık alanlar ile sigortalı bir işte çalışanlar, nafaka bağlananlar veya nafaka bağlanması mümkün olanlar ile Sosyal Hizmetler Kanunu’na göre harçlık ödenenler hariç olmak kaydıyla, muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşını doldurmuş Türkiye yurttaşlarına, muhtaçlık hali devam ettiği müddetçe aylık bağlanacak. Bu kişilerin kendisi ve eşine ait her türlü gelirler toplamı esas alınınca, kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden fazla olanlar ile aynı tutardan fazla gelir sağlaması mümkün bulunanlar muhtaç kabul edilemeyecek ve aylık bağlanamayacak.

Yaşlı aylığından yüzde 70 ve üzeri engelli aylığına geçişlere ilişkin yapılan muhtaçlık hesaplamasında, tüm engelli aylıklarında geçerli hane içerisinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı dikkate alınacak. Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek kadar engeli bulunduğunu sağlık kurulu raporuyla kanıtlayanlara aylık bağlanacak.

Şanlıurfa’ya İstiklal Madalyası

Kurtuluş Savaşı sırasında verdiği destansı mücadele ile büyük kahramanlık gösteren Şanlıurfa’ya İstiklal Madalyası verilecek.

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca riskli alan, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı, yenileme alanı olarak belirlenen alanlarda bulunan yapılardan, yapı ruhsatiyesi veya yapı kullanma izni bulunmayan yapılara, dönüşüm ve yenileme uygulamalarına muvafakat verilmesi koşuluyla geçici olarak elektrik, su, doğalgaz bağlantısı ve aboneliği yapılacak. Ancak bu yapılara geçici olarak elektrik, su ve doğa gaz bağlantısı yapılması, herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmeyecek. Geçici abonelik süresi 5 yılı geçemeyecek.

Sendikalara sosyal yardım düzenlemesi

Kamu görevlileri sendikaları ve konfederasyonlar, nakit mevcutlarının yüzde 10’unu aşmamak şartıyla “şehit yakınları ile gazilere” ayni ve nakdi yardımda bulunabilecek. Yardımlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile koordinasyon içinde gerçekleştirilecek.

İşçi sendikaları ile konfederasyonlar yönetim kurulu kararıyla ve nakit mevcudunun yüzde 10’unu aşmamak şartıyla yurt içi ve yurt dışındaki doğal afet bölgelerine doğrudan ya da yetkili makamlar aracılığıyla konut, eğitim, sağlık tesisleri kurulması amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarına ayni ve nakdi yardım yapabilecek.

Turizm patronlarına destek

Üzerinde konaklama amaçlı turizm tesisleri yapılmak üzere kamu arazisi tahsis edilen belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden, irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 2016 yılı için tahsil edilmesi gereken kira, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni bedelleri ile hasılat paylarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli konaklama tesisleri tarafından Hazine taşınmazlarının izinsiz kullanımlarından dolayı tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri bir yıl ertelenecek.

Ertelenen alacaklar, bu sürenin sona erdiği tarihten itibaren üç yılda ve üç eşit takside herhangi bir zam ile faiz uygulanmadan tahsil edilecek. Süresinde ödenmeyen taksitler zam ve faiz uygulanarak alınacak.

Düzenlemeden önce ödenmiş bedel, ilgililerince talep edilmesi halinde iade edilecek ya da erteleme süresinin sona erdiği tarihten sonra tahsil edilmesi gereken bedellere mahsup edilecek.

Söz konusu işletmelerin eski borçları ile gecikme zamları, düzenlemenin yürürlüğe girmesinden itibaren dört ay içinde başvurma şartıyla, ilk taksit 2017’nin eylül ayında, diğer taksitler de bir yıl sonraki eylül ayında ödenmek üzere zam ve faiz uygulanmadan üç taksitte ödenecek. Süresinde ödenmeyen taksitler gecikme zammıyla tahsil edilecek. Bu hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmaları şartı da aranacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilen tutarlar red ve iade edilmeyecek.