Cevizli Tekel peşkeşi: Karar çok açık, Şehir Üniversitesi taşınmalı

Cevizli Tekel Fabrikası… İstanbul Kartal’da yarım asıra yakın bir zaman boyunca onbinlerce tütün emekçisinin yalnızca geçimini sağladığı değil, yeşilliklerle dolu yerleşkesinde lojmanları, spor ve oyun sahaları, havuzu ve konukevi ile bölge halkı için başlı başına bir yaşam alanı olan bu Cumhuriyet mirası, ülkenin piyasacı dönüşümünün yok edici yüzünün acı bir örneğini oluşturuyor.

Önce 2001 yılında TEKEL’in özelleştirilme kapsamına alınmasıyla ilk darbeyi yiyen fabrika, sonra arazisinin bütün tepkilere kulak tıkanarak parsel parsel peşkeş çekilmesi ve alan içinde endüstriyel miras olarak tescillenmiş olan yapıların Koruma Kurulu kararlarına rağmen büyük ölçüde yıkımıyla tarih olurken, yerine eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun kurucusu olduğu vakfa ait üniversitenin kampüsü kuruldu. İBB’nin 2009 yılında “Eğitim tesisleri” fonksiyonu getirdiği fabrika arazisinin, kamu yararı şartını karşılamamasına rağmen özel üniversiteye bedelsiz şekilde tahsis edilmesi de AKP’nin hukuk tanımazlığının ikinci bir yüzü oldu.

Ancak Danıştay, konuyla ilgili açılan davada verdiği kararla vakfın üniversitesine bedelsiz devir yapılmasının hukuka aykırı olduğuna hükmetti.

ADRESE TESLİM İHALEYLE PEŞKEŞ

Kararla ilgili olarak ulaştığımız Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Esin Köymen, süreçle ilgili şunları dile getirdi:

“Yaklaşık 297 bin metrekarelik bir alandan bahsediyoruz Şehir Üniversitesi meselesinde. Önce bir tahsis yapıldı burada. Aslında süreç baştan itibaren adrese teslim bir durumdu. TEKEL’in kullandığı bu alan, hazine arazisine kayıtlıydı. 2001 yılında TEKEL özelleştirme kapsamında alındıktan sonra da buraların satışı sözkonusu oldu. Kapsama alındıktan sonra Şehir Hastanesi alanı talep etti. Ama özelleştirme kapsamında olduğu için bu talebe tahsis yapılamayacaktı. Sonra ‘TEKEL’in vergi borcu var’ denildi. Bu bahse konu parsel, bu vergi borcuna karşılık hazineye geçti. Hazine 1 ay sonra da üniversiteye tahsisini yaptı. Ve bir kiralama yöntemiydi bu. Belli miktarlarda bir ödeme yapıldı. ÖYK bir ihale yaptı, ihaleye de zaten tek Şehir Üniversitesi katıldı. Bu tahsisten sonra bu parsel de dahil olmak üzere etrafındaki küçük küçük parseller de, bunların tamamının bedelsiz olarak Şehir Üniversitesi’ne devri sözkonusu oldu. Bu bedelsiz devrin iptali için dava açmıştık. Danıştay 13. Dairesi’nde 2’ye karşı 3 oyla yürütmesi durduruldu.”

PLANSIZ PARSELLER DE İŞGAL ALTINDA

Danıştay’dan ulaştırdıkları kararda Şehir Üniversitesi’nin “Eğitim Tesisi” olarak tahsis edilen alan dışında kalan 7 adet parseli de kullandıklarını öğrendiklerini belirten Başkanı Esin Köymen, bunlarla ilgili olarak ise şunları söyledi:

“Bu 7 tane parselin planları bile yok ama bunlar da TEKEL’e ait alanlar. Bu parseller de bedelsiz olarak devredildi ama bu zaman dilimini bilmiyoruz. Biz de karardan öğreniyoruz bunları. Biz sadece 297 bin metrekarelik parsel için dava açmıştık onu biliyoruz. Yani şu anda yürütmesi durdurulmuş olan alanın üniversite eğitim tesis alanı olarak imar planı var. Ama bu söylediğimiz diğer parsellerin planı bile yokken üniversiteye devri yapıldı. Üniversite şu anda kullanıyor bu parselleri.”

“GEREKÇE SAĞLAM, ŞEHİR ÜNİVERSİTESİ TAŞINMALI”

Köymen, sürecin bundan sonra nasıl seyredeceği ile ilgili ise “Bundan sonra davayı esastan görüşmeye devam edecek Danıştay. Ama sonuç itibariyle karar çok açık, gerekçe son derece sağlam. Buradaki kamunun değil bir vakıf üniversitesidir, bedelsiz olarak devredemezsiniz. Madem kamu arazisidir. Kamu arazisi olarak kullanılacak şekilde yeniden fonksiyonlandırılsın burası. Şehir Üniversitesi de başka bir yere taşınsın.” dedi.

Mimarlar Odası ve Cevizli Tekel Dayanışması olarak konu ile ilgili şimdiye dek ciddi bir mücadele yürütüldüğünü hatırlatan Köymen, “Başından itibaren buradaki talebimiz burası kamusal bir alan olarak kalmaya devam etmelidir. Burada bir TEKEL mirası vardı, endüstri mirası. Hemen dibinde daha önce kazı çalışmaları yapılan bir arkeolojik SİT alanı var. Bütün bunlar biraraya getirilerek kamunun kullanımına açık, kamusal fonksiyonlarla donatılabilecek bir alan haline getirilmelidir. Bölgenin de böyle bir alana ihtiyacı vardır. Buranın özel üniversiteye verilmesinin yerine kamunun yararına kullanılması yönünde mücadelemizi vermeye de devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.