Hafıza-i Beşer | 2 Şubat 1943: Stalingrad Muharebesi'nin ardından son Alman birlikleri de Sovyetler'e teslim oldu

"Bina bina, hatta oda oda inatla direnen Kızıl Ordu’ya rağmen kenti Volga kıyılarında kuşattılar. "

Stalingrad Muharebesi, II. Dünya Savaşı’nın Doğu Cephesi’nde, Nazi ordularıyla Kızıl Ordu arasında, Stalingrad kenti için yapılan savaştır. Savaşın sonu Nazi Almanyası açısından bir yıkım oldu.

Barbarossa Harekatı’nın ilk yılı olan 1941 yılında, ağırlığını Wehrmacht Doğu Ordularının (Ostheer) oluşturduğu Nazi kuvvetleri, hızla Sovyet topraklarında ilerlediler ve Leningrad-Moskova-Rostov hattına ulaştılar. Moskova önlerine gelen Nazi kuvvetlerinin ilk başarısızlığı 1941 kışında Moskova önlerinde yaşandı. Moskova, Kızıl Ordu tarafından başarıyla savunuldu.

Almanlar 1942 yılında Stalingrad kentini ve Kafkasya’yı ele geçirmek için operasyonlara devam etti. Kenti kuşatan Nazi kuvvetleri, onları o güne kadar zaferden zafere götüren yıldırım savaşı tekniklerini bir yana bırakarak ve ağırlıklı olarak piyadeyi kullanarak sokak çatışmalarına girdiler. Bina bina, hatta oda oda inatla direnen Kızıl Ordu’ya rağmen kenti Volga kıyılarında kuşattılar. Ancak üç ay süren sokak savaşlarında ilerleme hızı giderek yavaşladı. Bununla birlikte kentin yüzde doksanı Alman kuvvetlerinin kontrolüne geçmişti. Ekim ayı ortalarından itibaren Volga kıyılarına sıkışan Sovyet birlikleri, nehrin donmaya başlamasıyla ikmal ve takviye de alamaz hale geldiler. Yine de inatla sürdürülen direnme, Kasım ayı ortalarına kadar tutunmayı başardı.

Kızıl Ordu 1942 Kasım’ında Uranüs Harekatı’nı başlatarak kenti istila etmekte olan Nazi 6. Ordusu’nun kanat açıklarından kuşatma harekâtına girişti. Bu taarruz, durumu beklenmedik bir biçimde tersine çevirdi. Nazi kuvvetlerin zayıf tutulan kanatları çöktü ve 6. Ordu Stalingrad’da kuşatılarak tecrit edildi. Rus kışı şiddetini arttırdığında, soğuk ve ikmal zorluklarının yol açtığı açlık, diğer yandan devam eden Kızıl Ordu taarruzları, 6. Ordu’yu hızla güçten düşürdü. Dışarıdan bir girişimle 6. Ordu’yu kurtarma çabası ise savunma önünde başarısız oldu. Kızıl Ordu’nun süren baskısıyla kuşatma çemberi giderek daraldı. Alman savunması daha da dar bir alana sıkıştırılmayı önleyemedi ve sonuçta Stalingrad’da kuşatılmış olan Nazi kuvvetleri çözüldü. Şubat ayının ilk günlerinde Stalingrad’daki Nazi direnmesi sona erdi ve 6. Ordu’dan sağ kalanlar teslim oldu.