Amerikan parasıyla darbe ve karşıdevrim

Rusya’daki oligarşik rejimin ideologları Lenin’in Alman parasıyla devrim yaptığı yalanını her fırsatta dile getiriyorlar. Kapitalist rejimin satılık kalemşörlerinin aslında gizlemeye çalıştığı şey bizzat Rusya’da kapitalist karşıdevrimin ABD ve Avrupa emperyalizminin mali ve diplomatik yardımıyla ve yönlendirmesiyle yapılmış olduğu gerçeğidir. Ancak Rusya’da Putinist rejimin kalemşörleri gizlemeye çalışsalar da ABDli efendileri bugünlerde kendilerinden o kadar emin ki artık bu gerçeği gizlemeye çalışmıyorlar. Geçenlerde tasnif edilen Clinton dönemine ait belgeler arasında biri bu bağlamda dikkat çekiyor. Belge ABD başkanı Bill Clinton ile Rusya başkanı Boris Yeltsin arasında 21 Eylül 1993’te yapılan bir telefon konuşmasının dökümü. Bu dökümün tam çevirisini aşağıda veriyorum:

Yeltsin: İyi akşamlar Bill.

Clinton: Merhaba Boris. Bu akşamki konuşman hakkında şimdi kısaca bilgi aldım ve bu adımın senin için, Rusya’daki siyasal süreç ve reformlar için ne anlama geldiğine dair senin kişisel duygularını anlamak üzere hemen aramaya karar verdim. Sana olan desteğimi kamuya ifade etmek için bir duyuru yayımlamak istiyorum. Ancak bunu yapmadan önce bunun senin konumunu ve Rusya’daki reform sürecini nasıl etkileyeceğini senden duymak istedim.

Yeltsin: Bill, Yüksek Sovyet tamamen kontrolden çıktı. Artık reform sürecini desteklemiyor. Komünist oldular. Buna daha fazla katlanamayız. Bunun için, bugün Aralık 11 ve 12’sinde yeni bir demokratik meclis için seçimler yapılması hakkında bir kararname imzaladım. Bu arada Yüksek Sovyet ve Kongre’nin kararlarının bir etkisi olmayacak. Her şey başkanlık kararnameleriyle yönetilecek. Bütün demokratik güçler beni destekliyor.

Clinton: Askerler ve güvenlik kurumları seninle mi?

Yeltsin: Hem askerler hem de İçişleri Bakanlığı benden yana desteklerini bildirdiler. Şu anda bir düzensizlik yok. Yaklaşık 300 kişi toplandı ama dağılıyorlar. Sanırım kan dökülmeyecek.

Clinton: Bu iyi. Senin konuşman burada önemli bir zamana denk geliyor. Senato bu hafta Rusya ve öteki ülkelere 2.5 milyar dolar yardım paketini oylayacak. Dışişleri Bakanı Christopher, bu pakete desteğimizin devam ettiğini vurgulamak için şu anda kongrenin kilit isimleriyle buluşuyor.

Yeltsin: Evet elbette şimdi reformlar hızlanacak.

Clinton: Bu iyi. Senin seçimleri tamamen demokratik bir biçimde yapmak niyetinde olduğunu, seçimlerin serbest ve adil olacağını ve sonuçları senin ve tüm öteki tarafların kabul edeceğini Senato’ya ve Amerikan halkına söyleyebilmek de benim için önemli. Senin dediğinin bu olduğunu ve buna inandığını kamuoyu önünde teyit etmek önemli olacak.

Yeltsin: Kesinlikle, durum böyle olacak ve desteğin için teşekkür ederim.

Clinton: Bugün basının bana soracağını bildiğim bir soruyu sana sorayım. Rutskoy ve Hasbulatov’un basına erişimlerinin engellendiğini iddia ettiklerini duydum. Seçimler sırasında ifade özgürlüğü önemli olacak. Seçimlerin gerçekten özgürce ve demokratik bir biçimde geçtiğini söyleyebilmek önemli. Basına özgürce ulaşabilmek bunun önemli bir parçası. Sana göre olgular neler ve seçimle ilgisi nedir?

Yeltsin: Bunun seçimle bir ilgisi yok ve kimse onlara basına konuşmayı yasaklamadı. Ben böyle bir karar vermedim.

Clinton: Bu kritik dönemde Rusya’daki reforma desteğimizin sürdüğünü vurgulamak için Avrupa ve Asya’daki müttefiklerimizle temasta olmak niyetindeyim. Yeniden söylemek isterim ki siz benim ve Amerikan halkının desteğini alacaksınız. Yardım paketinin geçmesi için çalışmaya devam edeceğim. Bize ve kendi halkına reform sürecini gerçekten devam ettireceğini ve seçimlerin özgür ve adil geçeceğini teyit edebilirsen önemli olacak.

Yeltsin: Desteğiniz için teşekkürler. Seçimlerin hiçbir ayrımcılık olmadan tamamen demokratik bir ortamda geçeceğine söz veriyorum. Katılmak isteyen herkes katılabilecek. Reformlar şimdi geçmişte olduğundan çok daha hızlı ilerleyecek. Yüksek Sovyet geçmişte reformları engelledi. Ve desteğiniz için teşekkürler. Rus halkı unutmayacak.

Clinton: Dinlenmen gerektiğini biliyorum fakat gitmeden önce sorayım: Muhalefet ne yapacak?

Yeltsin: Muhalefet olup biteni kabul etmemeye çalışacak. Fakat halk bunun tamamını anlayacak, özellikle de entelijensiya. Güç kullanmak istemiyoruz. Herşey barış içinde geçecek. Hiçbir durumda kan dökülmesini istemiyoruz.

Clinton: Basına konuşmadan önce seninle konuşmanın önemli olduğunu düşündüm, çünkü Amerikan halkı senin ve Rus halkının yanında. Bu konuşma yardımcı oldu. Önümüzdeki iki günde herhangi bir vakitte benimle konuşman gerekirse, gece gündüz her an arayabilirsin. En iyi dileklerimle.

Yeltsin: Teşekkürler Bill. Basına bu konuşmamızı söylemeliyiz.

Clinton: Evet, ben hemen bir basın açıklaması yayımlayacağım. İyi geceler.

Yeltsin: Teşekkür ederim. Kucaklıyorum Bill.

Bu konuşmadan sonra Yeltsin anayasaya aykırı olarak parlamentoyu askıya aldı. İki hafta sonra Yüksek Sovyet binasını bombalattı, yüzlerce insan öldü, yüzlercesi yaralandı. Yeltsin anayasaya karşı darbe yaparken liberal kılıklı emperyalist başı Clinton da onu destekliyordu. Clinton’un reform dediği şey Sovyet mirasının yağmasından ABD sermayesinin payını almasıydı. Komünistlerin çoğu Yeltsin’in karşısında yer alırken Züganov denen ajanın o günlerde sesi çıkmıyordu. Nitekim Yeltsin’in seçimlere katılmasına izin verdiği tek “komünist” parti ajan Züganov’un partisi oldu.