İKD’den Ekim ayı raporu: En az 21 kadın öldürüldü

İlerici Kadınlar Derneği (İKD) Ekim ayına ilişkin bir rapor yayımladı. Yayımlanan rapor, ‘kadın cinayetleri’, ‘kadına şiddet ve çocuk istismarı’, ‘yargı, medya, siyaset’ ve ‘direnen kadınlar ve kadın hakları’ olmak üzere 4 bölümden oluşuyor.

İKD’nin raporunda Ekim ayında en az 21 kadının öldürüldüğü belirtilirken, “Ekim ayında en az 25 kadına fiziksel, 17 kadına cinsel şiddet uygulandığı, en az 98 çocuğun istismara maruz kaldığı basına yansıdı.” ifadeleri de yer aldı.

İlerici Kadınlar Derneği’nin (İKD) hazırladığı raporun tamamı şöyle:

Pandeminin etkileri devam ederken ekonomik kriz her geçen gün derinleşiyor. İşsizlik, düşük ücretler ve temel tüketim ürünlerindeki fiyat artışları nedeniyle emekçiler temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamaz hale gelirken, esnek çalışma biçimleri yaygınlaşıyor. Pandemi ile birlikte daha fazla evine kapanan kadın emekçilerin evden çalışma adı altında çalışma saatleri uzarken, ev işlerine ayırdıkları süre ise artmaktadır. Uzaktan eğitim ile birlikte ise kadınların ücretsiz iş yüküne temel bakım hizmetlerine ek olarak çocukların eğitimide eklendi. Krizin faturası işsizlikle, yoksullukla, artan mesai saatleri ile emekçilerin omuzlarına yüklenirken AKP iktidarı sermayeye teşvik adı altında kaynak aktarmanın derdinde.

Ekim ayında kıdem tazminatı hakkının gaspını, esnek ve güvencesiz çalışmanın yaygınlaştırılmasını öngören torba yasa meclise sunuldu.

Ekim ayında kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetleri devam ederken ilgili bakanlıklar kadına yönelik şiddet verilerini paylaşan kadın örgütlerini hedef alan açıklamalarda bulundu.

Ekim ayında karma eğitimi ve laikliği hedef alan, cinsiyet ayrımcılığını pekiştiren kararlara bir yenisi eklenerek Kadın Üniversiteleri Projesi 2021 yılı Cumhurbaşkanlığı yıllık programına eklendi.

Ekim ayında kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetleri davalarında saldırganları koruyan mahkeme kararlarına tanık olduk.

Ekim ayında dünyanın değişik yerlerinde kadınların sömürüye, gericiliğe ve ayrımcılığa karşı mücadeleleri de devam etti.

Ekim ayında Ege’de meydana gelen depremde onlarca yurttaşımız hayatını kaybetti, yüzlerce yurttaşımız yaralandı. Rant odaklı imar planlarının, deprem gerçeğini göz ardı eden yapılaşmanın sonuçlarını yine yaşamlarımızla ödedik. Yine deprem gibi bir doğa olayını ceza, kader gibi söylemlerle değerlendiren gerici hezeyanlara tanık olduk.

Kadın Cinayetleri

Ekim ayında en az 21 kadın öldürüldü.

• Kadınların 14’ü birlikte olduğu, ayrıldığı ya da evli olduğu şahıs tarafından öldürüldü. 2 Kadın diğer aile fertleri, 3 kadın tanıdık birileri tarafından, 1 kadın kızının eski nişanlısı, 1 kadın ise tanımadığı biri tarafından öldürüldü.
• Kadınlar genç yaşta hayattan koparıldı. Öldürülen kadınların 8’i 20-30 yaş aralığında idi. 6’sı 30-40, 1’i 40-50, 2’si 50-60, 2’si 60 yaşının üzerindeydi. 2 kadının ise yaşı basına yansımadı.

• Kadınlar en çok ateşli silahlar ile öldürüldü.14 kadın ateşli silahlar ile, 5 kadın kesici aletler, 2 kadın ise boğularak öldürüldü.
• Türkiye’nin 14 farklı ilinde kadın cinayeti işlendi. İstanbul’da 4, İzmir’de 2, Adana’da 2, Aydın’da 2, Konya’da 2 kadın öldürüldü. Kadın cinayetlerinin diğer iller ise, Osmaniye, Mersin, Isparta, Antalya, Düzce, Erzurum, Diyarbakır, Çankırı ve Kahramanmaraş oldu.
• Kadınlar yine en fazla evlerinde öldürüldü. 14 kadın evde, 2 kadın iş yerinde, 1 kadın sokakta, 1 kadın boş bir arazide, 1 kadın otogarda, 1 kadın ise sığındığı kuaförde öldürüldü. 1 kadının nerede öldürüldüğü basına yansımadı.
• Kadınlar en fazla ayrılmak istedikleri için öldürüldü. 10 kadın ayrılmak istedikleri ya da reddettikleri kişiler tarafından öldürüldü. 2 kadın namus ve aldatılma bahanesiyle öldürülürken, 9 kadının katledilme bahanesi tartışma olarak basına yansıdı.
• Kadınlar uzaklaştırma kararlarına rağmen korunamıyor. Öldürülen kadınlardan 3’ünün saldırganlar hakkında uzaklaştırma kararı olduğu basına yansıdı.
• Öldürülen kadınların en az 10 çocuğu vardı.
• Kadın cinayetlerinde faillerin cinayeti işledikten sonra intihar girişimlerinde de artış gözlemleniyor. Faillerin 4’ü intihar ederek hayatını kaybederken, bir saldırganın ise intihar girişimi sonrası ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldığı basına yansıdı.

Kadına Yönelik Şiddet ve Çocuk İstismarı

Ekim ayında en az 25 kadına fiziksel, 17 kadına cinsel şiddet uygulandığı, en az 98 çocuğun istismara maruz kaldığı basına yansıdı. Basına yansımayan şiddet ve istismar vakalarının ise daha fazla olduğu bir gerçek.

Kadınlar sokakta darp ediliyor, sistematik işkenceye maruz kalıyor.

• İzmir’de cadde ortasında bir kadına şiddet görüntüleri çekildi. Bir adamın kadını saldırması ve yerde şiddet uygulaması sırasında yanından geçenler tarafından tepki verilmedi.
• İzmit’te boşandığı eşinden sokak ortasında şiddet gören ve nefes alamadığını söyleyen kadına hiç kimsenin yardım etmemesi dikkat çekti.
• Kayseri’nin Kocasinan ilçesinde eşi tarafından bıçakla ağır yaralanan kadın balkondan atlayarak kurtulmaya çalıştı, hastaneye kaldırılan genç kadının hayati tehlikesi sürüyor.
• Antalya’nın Alanya ilçesinde yaşayan H.O. isimli kadına koca R.O. tarafından vahşi şekilde şiddet uygulandı. İki çocuk annesi olan H.O polisi müdahalesiyle kurtarıldı
• Aydın’ın Söke ilçesinde evli olduğu şahıs tarafından adeta işkence yapılan 22 yaşındaki Özlem K. her gün darp edilip işkenceye tabi tutulduğunu ve şu anda kaçıp geldiği annesinin evinde ölüm tehdidi aldığını, kadın cinayetine kurban gitmek istemediğini ifade etti.
• Mersin’de birlikte yaşadığı kişi tarafından ayağından bıçaklanan ve üzerine kapı kilitlenip tek başına evde bırakılan kadını itfaiye ekipleri kurtardı
• Şanlıurfa’da, Suriye uyruklu İ.A., dini nikahlı eşi M.N.’yi (28), 5 gün boyunca odaya kapatıp zincirle döverek, işkence yaptı. Şiddet gören kadın, yoğun bakım ünitesinde tedaviye alındı
• İstanbul’un Sancaktepe ilçesinde bir kadın, evli olduğu şahıs tarafından darp edilip, ısıtılmış bıçak ile işkenceye maruz bırakıldı. Vücudunda yanık izleri görülen kadın, hastanede tedavi altına alındı.
• İstanbul Esenyurt’ta dini nikahla birlikte yaşadığı E.C.’ye (20) şiddet uygulayan Nedim C. (19),ailesinin evine giden genç kızın baba evine pompalı tüfekle ateş edip kaçtı. E.C.’nin babası Hakan C. “Kızımı bir odanın içine kilitlemişler. Odanın içinde işkence yapıyorlardı” ifadelerini kullandı.

Tacize uğrayan kadınlar cezalandırılıyor

• Zonguldak’ın Ereğli ilçesindeki Ağız Diş Sağlığı Hastanesi’nde tacize uğradığını iddia eden üç tıbbi sekreter başka bir hastanede temizlik personeli olarak görevlendirildi.

Kadına yönelik şiddet bütün dünyada artıyor.

• Birleşmiş Milletler Kadın zirvesinde gündeme getirilen raporda, 2017 yılının verilerine göre, dünyada her gün ortalama 137 kadın kendi ailelerinden biri tarafından öldürülüyor.
• ABD’de Ulusal Aile İçi Şiddet Hattı’nın hazırladığı rapora göre, ülkede dakikada ortalama 24 kadın erkek şiddetine maruz kalırken. Her gün ortalama üç kadın öldürülüyor.
• Rusya’da 2019 yılında kadın cinayetlerinde büyük bir artış yaşandığı görülüyor.
• İngiltere’de pandemi sürecinde aile içi şiddetten kaynaklı kadın ölümlerinde yüzde 27 artış olduğu raporlandı.

Yargı, Medya, Siyaset

Kadın cinayetlerinde ve kadına yönelik şiddet davalarında mahkemelerin iyi hal ve tahrik indirimi kararları devam etti. Ekim ayında üç mahkeme kararında saldırganlara iyi hal ve tahrik indirimi uygulandı.

• Bursa’nın Osmangazi ilçesindeki Bursa Jandarma Astsubay Okulu’nda çalışan Uzman Çavuş Aydemir Koluaçık, 13 Kasım 2019’da kendisini ziyarete gelen Sosin Küçükgüven’i silahla öldürmüştü. Mahkeme heyeti, Koluaçık hakkında önce müebbet hapis cezası verdi, ardından cezayı ‘tahrik’ indirimi ile 18 yıla, ‘iyi hal’ indirimi ile 15 yıla düşürdü.
• Geçtiğimiz yıl İstanbul’da boşanmak isteyen eşini, otomobil içinde vurduktan sonra eşinin cansız bedeniyle iki saat otomobille dolaşan Eren Erdoğan hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile dava açılmıştı. Mahkeme iyi hal indirimi uygulayarak Eren Erdoğan’a müebbet hapis cezası verdi.
• İstanbul Kartal’da Derya Elbasan boşanma aşamasında olduğu eşinin silahlı saldırısına uğradı. Mahkeme saldırgan kocaya “iyi hal” indirimiyle 2 yıl 8 ay 15 gün hapis cezası vererek tahliye etti.

Kadına yönelik şiddet davalarında faillerin serbest bırakılması saldırganları cesaretlendiriyor.

• Söke’de yaşayan 22 yaşındaki Özlem K., kocası Ü.K. Tarafından fiziki şiddete maruz kaldı, ölümle tehdit edildi. Şüpheli şahıs mahkeme kararıyla serbest bırakıldı.
• Mardin Artuklu’da evli olduğu kadını şiddete maruz bırakan Hasan Eneş, darp raporuyla yapılan şikayete rağmen serbest bırakıldı. Eneş’in başka bir kadınla dini nikah ile evlenmesi üzerine dört çocuğuyla birlikte ayrı yaşamaya başladığını anlatan kadın, şiddetin 10 yıldır sistematik olarak sürdüğünü kaydetti.

Ekim ayında öne çıkan yargı kararları

• Konya’da sokakta bir kadına şiddet uygulanmasına müdahale ederken şiddet uygulayan kişinin ölümüne neden olan Kadir Şeker 12 yılla cezalandırıldı.
• İstanbul Maçka Parkı’nda A.A. ve M.T.’nin kadınlara yönelik kullandığı “Bu saatte buraya gelenin amacı bellidir” sözlerine ilişkin hazırlanan iddianamede savcılık “İki genç kadına vücut temasında bulunmaksızın rahatsız etmek suretiyle zincirleme taciz suçunun işlendiğine” kanaat getirdi.

AKP iktidarının gerici politikaları sömürüyü derinleştiriyor, cinsiyet ayrımcılığını körüklüyor.

• İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, “Bu başvuru kolaylığı sayesinde geçen yılın aynı dönemine oranla koruyucu tedbir sayısı bu yıl yüzde 49, önleyici tedbir kararı sayısı da yüzde 63 oranında arttı. Aynı şekilde KADES programı vasıtasıyla da benzer bir iletişim kurduk ve programı indiren 535 bin kişiden 42 bin 544 ihbar aldık, bunlara müdahale ettik ve olası pek çok tatsız hadiseyi engelledik. Bu ve benzeri önleyici tedbirler sayesinde geçen yılın aynı dönemine göre kadın cinayetlerinde yüzde 29 azalış oldu” iddiasında bulundu.

• Adalet Bakanı Gül’e kadın cinayetlerine ilişkin istatistiki bigilerin sorulduğu soru önergesine ”Bakanlıklarının görevleri arasında adli sicilin tutulmasıyla ilgili hizmetin yer almadığı, adli istatistiklerin sanık ve suç esas alınarak derlendiği, müstakil düzenleme konusu veya suçun unsuru olmadığı sürece mağdurun cinsiyeti esas alınarak bilgi derlemesi yapılmadığı ve soru önergesine konu edilen hususlarda ayrıntılı istatistikî veri bulunmadığı” yanıtını verdi.

• AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Japonya ziyareti sonrası gündeme getirdiğ Kadın Üniversiteleri Projesi 2021 yılı Cumhurbaşkanlığı yıllık programına eklendi.

• Emekçilerin haklarının gaspı anlamına gelen, sermayeye teşvik öngören torba yasa meclise sunuldu. Torba yasa ile birlikte kıdem tazminatı hakkı sınırlanırken, esnek ve güvencesiz çalışmanın önü açılıyor, kayıt dışı çalışma meşrulaştırılıyor. Düzenlemenin gerekçelerinden biri olarak sunulan ”kadın istihdamının arttırılması” kadınların kayıt dışı, esnek ve güvencesiz çalışmasının tasdik edildiğini gösterdi.
• Türkiye’nin en köklü sağlık kurumlarından eski adıyla GATA, yeni adıyla Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin başhekim yardımcılığı görevini yürüten Dr. Ali Edizer’in sosyal medya hesaplarından Medeni Kanunu ve tek eşliliği hedef alan paylaşımı, ülkemizdeki tarikat gerçeğini ve gericilerin kadın düşmanlığını bir kez daha gösterdi. Tepkilerin ardından Ali Edizer görevden alındı.

Direnen Kadınlar ve Kadın Hakları

• Bursa’nın Yenişehir ilçesine bağlı Kirazlıyayla köyünde Çinko-Kurşun-Bakır Zenginleştirme Tesisi ve Atık Barajı’na karşı kadınlar, gece gündüz nöbet tutmaya başladı.
• Yıllardır ödenmeyen maaş ve tazminatları için, iş sağlığı ve güvenliği önemleri için Bağımsız Maden-İş öncülüğünde eşleri ve çocukları ile Ankara’ya yürüyen Soma’lı ve Ermenek’li maden işçilerinin direnişi
• Mersin Büyükşehir Belediyesi ile Belediye-İş Sendikası arasında yapılan toplu iş sözleşmesinde kadına şiddet uyguladığı tespit edilen personelin iş akdine son verilecek.
• Cezayir’de Chaima adlı bir genç kadına tecavüz edilmesi ve öldürülmesinin ardından kadına karşı şiddete son verilmesi için harekete geçilmesi talebiyle birçok kentte gösteriler yapıldı.
• Polonya’da kürtajı kısıtlayan mahkeme kararının ardından kadınlar, “Kürtaj haktır, kısıtlanamaz” tepkisiyle kitlesel eylemler gerçekleştirdi.