Yandaş müteahhitlerden 10 yıldır 568 milyon TL'lik alacak tahsil edilmedi
Sayıştay’ın Karayolları Genel Müdürlüğü denetim raporu, rant ilişkilerini ortaya serdi. Yap-İşlet-Devret müteahhitlerinden 568 milyon liralık alacak tahsil edilmedi, maliyeti 19 bin lira olan işe 17 milyon TL ödendi.
AKP’nin yandaş müteahhitlere peşkeş çektiği karayolu ihaleleri ile ilgili Sayıştay denetim raporu, çok sayıda usulsüz işlemin belgesi oldu.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine göre, Sayıştay denetçilerinin Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2019 yılı işlemlerine ilişkin raporunda önemli tespitler yer aldı.
Müteahhitlerden alınmayan vergiler, teminat mektubu tutarlarındaki milyonluk farklar, yetkisiz birimler tarafından bankalarda açılan hesaplar, otoyol hizmet tesislerinin kiralanacağı şirketlerin isimlerinin bakanlık tarafından işaret edilmesi, kiralama işlemlerinin ihale yerine tek kişi ile görüşülerek yapılması, ihalelerde yüksek teklif verenlerin tercihi, Hasankeyf köprüleri gibi deprem standartlarına uymayan tünel ve otoyol inşaatları gibi çok sayıda usulsüz işlem raporda yer aldı.
Sayıştay’ın denetim raporunda öne çıkan tespitlerden bazıları şöyle:
Altılı konsorsiyumdan tahsilat yapılmadı: Yap-İşlet-Devret modeli ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nu inşa eden ve 2035’e kadar işletme hakkını alan Nurol-Özaltın-Astaldi-Makyol-Yüksel İnşaat-Makyol-Göçay’dan oluşan konsorsiyumdan kamulaştırılan taşınmazlara ilişkin 568 milyon TL’lik kullanım bedeli 2010’dan bu yana tahsil edilmedi.
18 milyon TL’lik eksik KDV tahsilatı: Otoyol hizmet tesisleri kiralamaları karşılığında yapılan kira ödemelerinden KDV tahsil edilmedi. 2015 yılından bu yana 19 otoyol hizmet tesisinden 18.1 milyon lira KDV alınmadı.
Teminat mektubu tutarlarında 12 milyonluk fark: Bursa Bölge Müdürlüğü tarafından alınan teminat mektuplarının tutarı ile bu teminat mektuplarının mizanda yer alan toplamlarının birbirine eşit olmadığı görüldü. Teminat mektuplarının kayıtlı tutarı ile fiziki tutarı arasında 12.4 milyon liralık fark görüldü.
Yetkisiz birimlerin açtığı banka hesapları: Kurumun muhtelif birimleri tarafından açılmış ve muhasebe sistemi içinde yer almayan 3 bin 389 banka hesabı tespit edildi.
Bakanlık onayında şirket ismi: Otoyol hizmet tesislerinin üç yıldan uzun süre ile kiralanması işlerine ilişkin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından verilen Bakanlık onaylarında mevzuata aykırı olarak kiralama yapılacak firmaların isimlerinin de belirlendiği görüldü.
Tek kişiyle pazarlık: Genel Müdürlüğe ait 13 adet otoyol hizmet tesisi çağrılan tek kişi ile yapılan pazarlıkla kiraya verildi.
Danıştay’ın iptal ettiği işe devam edildi: Silifke-Mut yoluna ilişkin Danıştay kararına karşın iş tasfiye edilmedi.
Olağanüstü iş artışı ve sürenin uzatılması: Diyarbakır Bölge Müdürlüğü’nün yapım işlerinde yüzde 1438’e varan oranlarda iş artışı yapıldı, 25 yıla kadar süre uzatımı verildi.
Yüksek teklif tercih edildi: İşin devamı sırasında proje değişikliğine ihtiyaç duyulan hallerde yüklenicinin yüksek teklif verdiği işler tercih edildi.
Yüksek maliyet: İkizdere İspir Yolu Ovit Tüneli ve Bağlantı Yolları İkmal İşi’nde, elektrik-elektromekanik projelerin değiştirilmesi sonucu rekabet koşullarında oluşmayan yeni birim fiyatlarla imalat yaptırılması, işin öngörülenden daha yüksek maliyetle tamamlanmasına yol açtı. Yüklenici onay almadan aşırı yüksek maliyetli işler yaptı. Yaklaşık maliyette bedeli 19 bin TL olarak belirlenen iş kalemine17 milyon TL ödeme yapıldı.
Deprem yönetmeliklerine aykırılık: Hasankeyf köprüleri gibi bazı beton standartlarına ve deprem yönetmeliklerine uyulmadı.