AKP döneminde iş cinayetleri katlandı!

AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 146 olan iş cinayeti 2020’de en az 2 bin 427’ye çıktı.

CHP İstanbul Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, ‘Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği Hak İhlalleri’ raporunu yayımladı. 28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği günü kapsamında hazırlanan rapora göre 2002 yılında 146 olan işçi ölümleri, 2020 yılında 2 bin 427’ye ulaştı.

Türkiye’de geçen 2002-2020 yılları arasında en az 26 bin 407 işçinin “önlenebilir sebeplere rağmen” yaşamını yitirdiği vurgulanan raporda şu bilgiler yer aldı:

“İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği’nin (İSİG) çalışmaları sonucunda 2002 yılında 146 olan işçi ölümleri 2020’de 148 kadın, 2 bin 279 erkek işçi olarak açıklanmıştır.

22 ölümün 14 yaş ve altında, 46 ölümün 15-17 yaş arasında olduğu saptanmıştır.

Ayrıca 101 mülteci/göçmen işçinin de yaşamını yitirdiği belirlenmiştir.

2020 yılında iş cinayetlerinin (2 bin 427) nedenlerine göre dağılımı ise; trafik ve servis kazası (388), ezilme, göçük (296), yüksekten düşme ( 237), Kalp Krizi, Beyin Kanaması (190), Şiddet (105), Elektrik Çarpması (104), Zehirlenme, Boğulma (87), Covid-19 (74), İntihar (73), Patlama, Yanma (73), Nesne Çarpması düşmesi (27), Kesilme, kopma (21), Diğer nedenler (105) gibi sebeplerden oluştu.”

COVİD-19’DAN 861 İŞÇİ ÖLÜMÜ

İSİG verilerine göre, 10 Mart 2021 itibariyle salgının birinci yılında (11 Mart 2020-10 Mart 2021) Covid-19 nedeniyle en az 861 işçinin (71 kadın, 790 erkek) öldüğü belirtilen raporda ise şu ifadelere yer verildi:

“İSİG’in çalışmalarına göre, salgının birinci yılında -en az- 367 sağlık/sosyal hizmetler emekçisi (emekli sağlıkçılar hariç) pandemi nedeniyle yaşamını yitirmiştir. Ticaret, büro, eğitim, sinema işkollarında ise 228 ölüm olayı gerçekleşmiş. Covid – 19 nedeniyle İstanbul’da 178, Ankara’da 42, İzmir’de 41, Kocaeli’de 38, Bursa’da 33 can kaybı yaşanmıştır.”

KOD-29’LA İŞÇİ KIYIMI

Rapora göre; salgın döneminde “işten çıkarmaların yasaklandığı” açıklamalarına karşın tazminatsız işten çıkarmaların da önü açıldı. İş Kanunu’nun 25. maddesinin 2. fıkrası ile işten çıkarmaların “yasal” olduğu ifade edilen raporda, çok sayıda işçinin Kod-29 nedeniyle tazminatsız işten çıkarıldığı vurgulandı. Ayrıca raporda Kod-29 ile işten çıkarılan işçilerin kıdem ve ihbar tazminatı alamadıklarının altı çizilirken, bu işçilerin işsizlik ödeneğinden de yararlanamadıkları aktarıldı.

DİSK-AR’ın çalışmasına göre, 2020 yılında toplam 177 bin işçinin (34 bin kadın, 143 bin erkek) Kod-29 maddesi ile işten çıkarıldığı belirtilen raporda, “Yani her ay yaklaşık 15 bin işçi Kod-29 gerekçesiyle işten çıkarılmıştır” ifadelerine yer verildi.

502 İŞÇİ İNTİHARI

Raporda ayrıca İSİG verilerine göre, 2013-2020 arasında en az 502 işçinin de işyeri içinde ve dışında 502 kişinin intihar ettiğinin altı çizildi. 2013 yılında 15 kişi olan intihar rakamları 2020’de 75 işçi intiharı olarak kayıtlara geçti.

Sezgin Tanrıkulu, iş cinayeti sonucu hayatını kaybedenlerin anılması için Galatasaray Meydanı’nda toplanmanın yasaklandığını söyleyerek “Yasağın ortadan kaldırılması için çalışma yaptık ama kaldırılmadı” dedi. 28 Nisan Günü’nün anma ve yas günü olarak kabul edilmesi gerektiğini belirten Tanrıkulu, TBMM’deki bütün siyasi partilere çağrıda bulundu.