Maliye’de Nureddin Nebati dönemi başladı

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Lütfi Elvan’ın yerine gelen Nureddin Nebati göreve gelir gelmez Erdoğan’ın da istediği düşük faiz politikasını sürdürmeye başladı. Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’a yakınlığı ile bilinen Nebati aynı zamanda İlim Yayma Cemiyeti, Ensar Vakfı ve TÜGVA gibi AKP döneminde önce çıkan kuruluşlarda da aktif durumda.

Geçtiğimiz haftalarda Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Nureddin Nebati atandı. Nebati, bir süredir görevden ayrılacağı konuşulan ve en sonunda ‘affını’ isteyen Lütfi Elvan’ın yardımcı konumundaydı.

Bütçe görüşmeleri öncesinde Erdoğan’ın “Faizi savunanla beraber olamam” açıklamasını alkışlamayan Elvan’ın görevden alınacağı ve yerine Nureddin Nebati’nin getirileceği bir süredir konuşulan konular arasındaydı. Bütçe görüşmelerinin hemen ardından beklenen oldu ve Lütfi Elvan’ın yerine yardımcısı Nureddin Nebati atandı. Nebati’nin tercih edilmesindeki en önemli faktörün Erdoğan’ın düşük faiz politikasına verdiği kararlı destek olduğu söylenebilir.

Yeni göreve getirilen Bakan Nebati beklentileri haklı çıkararak düşük faiz politikası hakkında, “Sadece faiz ve döviz kuru ikilisini esas alan bir makroekonomik yaklaşım yerine düşük faiz yüksek üretim hacmine dayanan temel politika ekseninde yüksek istihdam, yüksek ihracat, düşük cari açık ve düşük dış borç hedeflenmektedir” ifadeleri kullanarak, Erdoğan’ın politikasını sahiplendiğini ilan etmişti.

Bakan Nebati’nin Twetter üzerinden düşük faizi savunduğu diğer açıklamalar ise şu şekilde:

“Düşük faiz avantajı ile birlikte ihracat artışından elde ettiğimiz geliri ithalatımızın en büyük kalemleri olan enerji, hammadde ve ara malı yatırımlarına yönlendireceğiz. Bu sayede hem enflasyon üzerindeki kur baskısını azaltacağız hem de istihdamın artmasını sağlayacağız. 2013’ten beri düşük faiz politikamızı her uygulamaya yeltendiğimizde güçlü bir itirazla karşılaştık. Bu sefer bunu uygulamada kararlıyız. Sonuç olarak, pandemi sonrası dönemde de ülkemiz genç nüfusu, kalifiye işgücü, modern lojistik altyapısı, gelişen teknolojisi ve düşük faiz ortamı gibi birçok cazip yatırım olanaklarıyla istikrarlı bir şekilde kalkınmasını sürdürecek ve pozitif ayrışmaya devam edecektir. Bu politikamıza yönelik manipülatif kur ataklarının olduğu bir dönemden geçiyoruz. Bunlarla mücadelede, tüm kesimlerin, bize dikte edilmiş ‘yüksek faiz, düşük enflasyon’ politikasının yanlışlığını yapısal cari açık veren ülkemiz özelinde tekrar değerlendirmelerini öneriyorum.”

“Rabbim, kolaylaştır, zorlaştırma, Rabbim hayırla sonuçlandır. İşimizde bize doğruluk ver, bizi muvaffak kıl. Sn. Cumhurbaşkanımızın şahsımı layık gördüğü Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini hayırla ifa etmeyi, bize gösterdiği güvene layık olmayı Rabbim nasip etsin inşallah”

BERAT ALBAYRAK’IN SAĞ KOLU OLARAK NUREDDİN NEBATİ

Nureddin Nebati, Berat Albayrak’a yakınlığı ile bilinen isimlerin başında geliyor. Albayrak’ın istifaya hazırlandığı son günlerinde Albayrak’a ilk destek açıklamasında bulunanların başında Nebati geliyordu. Nebati o dönem sosyal medya hesabından, “Biz sizi çok seviyor, size inanıyor ve güveniyoruz Sn. Bakanım” diyerek açıktan desteğini iletmişti.

Berak Albayrak’ın görevden ayrılmasıyla birlikte aynı ekipten koltuğunu koruyabilen tek bakan yardımcının Nebati olması ise dikkat çekici başka bir detay. Ocak 2021’de bakan yardımcıları Osman Dinçbaş ve Bülent Aksu görevlerinden alınırken, Nebati görevine devam etmişti.

Göreve getirilmeden kısa bir süre önce Berat Albayrak ile İstanbul Süleymaniye’de bir restoranda görüntülenen Nureddin Nebati, bu görüşmenin ardından Erdoğan tarafından göreve atanan isim oldu.

Bakan Nebati hakkında dikkati çeken başka bir detay ise Fethullah Gülen’le birlikte fotoğraflarının yayınlanmasıydı. Fethulla Gülen fotoğrafları Akit gazetesinde yayımlanan Nebati, fotoğrafları yayınladığını düşündüğü Nurettin Veren hakkında “Keşke FETÖ seni öldürseydi. 4 sene değil de 40 sene hapis yatsaydın” demişti.

Ayrıca MÜSİAD Yüksek İstişare Heyeti üyesi olan Nebati, İlim Yayma Cemiyeti, ENSAR Vakfı, TÜGVA, ÖNDER, UTESAV, TDED, BEK, İDD, İDV gibi vakıf ve derneklerde de aktif bir isim olarak öne çıkıyor.

Nebati şimdiye kadar 24., 25. ve 26. dönemlerde Urfa Milletvekili olarak AKP’den seçilerek meclise girmişti.

Derviş’ten Nebati’ye Türkiye’de Ekonomi ve Maliye Politikası

Türkiye yönetici sınıflarının son 20 yılda izlediği ekonomik ve mali politikalar halkın giderek fakirleşmesine ve gelir uçurumunun artmasına neden oldu. Bülent Ecevit’in Başbakanlığı döneminde DSP-MHP-ANAP’ın oluşturduğu 57. Hükümet’e dışarıdan davet edilerek getirilen Kemal Derviş, Mart 2001 tarihinde Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı olarak göreve başladı. Derviş’in sürdürdüğü ekonomik model, sermayenin istekleri doğrultusunda Türkiye ekonomisinin yeniden yapılandırılmasını ve borçların ödenebilir duruma getirilmesini amaçlıyordu. Kemal Derviş’in yürüttüğü ve direkt IMF’den alınan plana göre yürütülen ekonomi politikası, sermayenin ülke üzerindeki yıkımını emekçilerin omzuna yükleyen bir “kemer sıkma” politikasını kapsıyordu. 2002 yılında AKP’nin iktidara gelmesiyle birlikte Kemal Derviş dönemi kapanmış olsa da aynı ekonomik ve mali model sürdürülmeye devam etti.

Şimdilerde Deva Partisi’nin başında bulunan dönemin AKP’li Bakanı Ali Babacan birçok kez Kemal Derviş’in başlattığı mali politikayı sürdürdüklerini ifade ederken, Kemal Derviş’in de Babacan hakkında övgüyle bahsettiği biliyor. ABD ekonomisinin politikası gereği o yıllarda nispî bir para bolluğu yaşandığı dönemde Babacan ve AKP iktidarı gerekli yasal düzenlemeleri sağlayarak Derviş’in ortaya koyduğu mali politikaya devam ettiler.

Ancak yıllar içinde AKP’nin sürdürdüğü ekonomik yapının sürdürülebilir olmadığı ortaya çıktı. Tüm kamu varlıklarını satan AKP iktidarı, ikinci on yıllık iktidarı döneminde ekonomiyi yönetemez duruma getirdi.

AKP döneminde gerek Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanları (2018 yılından itibaren Ticaret Bakanlığı) gerek Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini yürütenler, bugün Türkiye’nin içinden geçtiği ekonomik krizinde pay sahibi durumundalar. Emekçilerden alınıp sermayeye peşkeş çekilen her kamu varlığı, her sosyal hak bugün emekçilere acı bir reçete olarak sunulmaya çalışılıyor. Yıllar içinde isimler değişse de emekçiler için değişen hiçbir şey olmuyor.

Yeni Bakan Nureddin Nebati’nin son açıklamasında emekçiler için söylediği bir cümle tüm süreci özetliyor; “Sen maaş alıyorsun. En fazla neyini kaybedersin? Enflasyon altında ezilirsin. Ama ben bütün varlığımı kaybederim bu iş düzelmezse eğer”.

Bakan haklı; yaşanan ekonomik krizin faturasını emekçilere değil sermayeye ödettiğimizde ancak emekçiler kazanabilir.

AKP DÖNEMİ HAZİNE VE MALİYE BAKANLARI (2002-2021)

Kemal Unakıtan (19 Kasım 2002-1 Mayıs 2009)

Mehmet Şimşek (1 Mayıs 2009-24 Kasım 2015)

Naci Ağbal (24 Kasım 2015-10 Temmuz 2018)

Berat Albayrak (10 Temmuz 2018-9 Kasım 2020)

Lütfi Elvan (10 Kasım 2020-2 Aralık 2021)

Nureddin Nebati (2 Aralık 2021-Görevde)

AKP DÖNEMİ EKONOMİ VE HAZİNEDEN SORUMLU BAKANLAR (2018’den itibaren Ticaret Bakanlığı)

Ali Babacan (18 Kasım 2002-29 Ağustos 2007)

Mehmet Şimşek (29 Ağustos 2007-1 Mayıs 2009)

Ali Babacan (1 Mayıs 2009-6 Temmuz 2011)

Mehmet Zafer Çağlayan (6 Temmuz 2011-25 Aralık 2013)

Nihat Zeybekci (25 Aralık 2013-24 Kasım 2015)

Mustafa Elitaş (24 Kasım 2015-24 Mayıs 2016)

Nihat Zeybekci (24 Mayıs 2016-10 Temmuz 2018)

Ruhsar Pekcan (10 Temmuz 2018-21 Nisan 2021)

Mehmet Muş (21 Nisan 2021-Görevde)

*Bu yazı Sosyalist Cumhuriyet Gazetesi’nin 221. sayısında yayınlanmıştır.