İngiliz zırhlısıyla kaçan Vahdettin'i nasıl bilirdiniz?

İmparatorluğun son padişahı Vahdettin, 17 Kasım 1922’de İngilizlerin HMS Malaya Zırhlısı ile Malta’ya kaçmıştı.

CHP’li İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer hakkında, İzmir’in işgalden kurtuluşunun 100. Yılı nedeniyle yaptığı konuşmadaki ifadeleri gerekçe gösterilerek soruşturma başlatıldı.

Soyer, 9 Eylül günü yaptığı konuşmasında “100 yıl önceydi. Bu toprakları yönetenler gaflet, delalet ve hatta hıyanet içindeydi. Gençleri, kadınları, çocukları, geleceği hiç düşünmediler. Sadece saraylarındaki saltanatı korumak için bütün bir milleti ateşe attılar. İnsanlık onurumuzu, bağımsızlık tutkumuzu ve yaşam hakkımızı ayaklar altına aldılar ve teslim oldular” demişti.

İçişleri Bakanlığı, bu ifadelerle Soyer’in Osmanlı Devleti ve son padişah Vahdettin’i hedef gösterdiğini gerekçe göstererek Soyer hakkında soruşturma başlattı. Soyer’in “kişinin hatırasına hakaret, halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçunu işlediği ileri sürülürken Bakanlığın soruşturma için iki müfettiş görevlendirdiği öğrenildi.

VAHDETTİN’İ HATIRLAMAK

Sultan Vahdettin, yıkılmak üzere olan bir imparatorluğun son padişahı olarak çareyi İngilizlere sığınmakta bulmuştu. O kadar ki Vahdettin, İngilizlere “İngiliz milletine karşı beslediğim sevgi ve hayranlığı babam Abdülmecit’ten miras aldım” demişti.

Vahdettin, Milli Mücadele’yi karşısına alan, Mustafa Kemal’in rütbelerini alan; Milli Mücadeleye katılanların “katli vaciptir” fetvasına onay veren ve Sevr Antlaşması’nı imzalayan son padişah olarak biliniyor. “Vahdettin hain miydi?” tartışması İçişleri Bakanlığı eliyle bir kez daha gündeme gelirken, Mustafa Kemal’in Eylül 1920’de Millet Meclisi’nde Vahdettin’e hain dediği biliniyor. Vahdettin henüz İngiltere’ye kaçmadan Ekim 1922 tarihli Saltanat’ın kaldırılması gündemi ile toplanan oturumdaki önergede onlarca vekil Vahdettin’in vatana, millete ihanet ettiğini belirtmişti.

Vahdettin’in İngilizler’den Türkiye’nin idaresini ellerine alması ricasında bulunduğu, İngiliz Karadeniz Orduları Komutanı Milne’nin raporunda yer alıyordu. Vahdettin, 16 Kasım 1922’de İstanbul İşgal Kuvvetleri Komutanı Harington’a bir sığınma mektubu yazmış ve mealen şu ifadeleri kullanmıştı:

“Dersaadet (İstanbul) İşgal Orduları Başkomutanı General Harington Cenaplarına,

İstanbul’da hayatımı tehlikede gördüğümden, İngiltere Devleti fahimesine iltica ve bir an evvel İstanbul’dan başka bir yere götürülmemi talep ederim efendim.

Müslümanların Halifesi Mehmet Vahideddin.”

Vahdettin, 17 Kasım 1922’de İngilizlerin HMS Malaya Zırhlısı ile Malta’ya kaçmıştı.