Bu kez Sayıştay kendisini sansürledi

Türkiye’nin en büyük şirketleri arasında bulunan 74 kamu şirketini denetleyen Sayıştay raporları Meclis’e iletti, kamuoyuna açıklamadı.

Sayıştay’ın yeni yılda ilk uygulaması Sayıştay raporlarını kamuoyuna duyurmamak oldu. Türkiye’nin en büyük şirketleri arasında bulunan 74 kamu şirketini denetleyen Sayıştay raporları Meclis’e iletti, kamuoyuna açıklamadı.

Sayıştay, kamuoyuna sadece KİT’lerle ilgili 236 sayfalık genel raporu duyururken, Türkiye’nin en büyük şirketleri arasında bulunan 74 kamu işletmesinin denetim raporlarını Meclis’e göndermesine rağmen kamuoyuna açıklamadı. Sayıştay bu yıla kadar, tüm KİT raporlarını Meclis’le birlikte kamuoyuna da açıklıyordu. Böylece, AKP’nin Sayıştay denetimini kadükleştiren uygulamalarından sonra kurum kendi kendisini de sansürleyerek kamu kaynaklarının kullanımını daha da denetimsiz bıraktı.

Sayıştay’ın denetim raporları, AKP’nin denetimi kadükleştirmek için her türlü çabalarına ve belirleyeciliğine rağmen kamu kaynaklarının kullanımındaki önemli usulsüzlükleri ve keyfilikleri gözler önüne sermeyi sağlıyordu. Sayıştay’ın tespit ettiği usulsüzlükler ve keyfilikler bütün bir bakanlığın hesap kayıtlarının reddedilmesine kadar varıyor.

Sayıştay’dan ‘makul ve makbul’ yasa yorumu

Yılın son günü Kamu İktisadi Teşebbüsleriyle ilgili bir açıklama yapan Sayıştay, Anayasa, Sayıştay Kanunu ve KİT Kanunu gereği 74 kamu işletmesini denetlediğini açıkladı. 2015 yılında yapılan denetimler sonucunda raporların da hazırlandığı belirtilen açıklamada şöyle denildi:

“Yıllık denetim raporları, denetlenen kuruluşların cevapları ve ilgili bakanlıkların görüşleri ile birlikte 29 Aralık 2015 tarihinde Kalkınma Bakanlığına, Hazine Müsteşarlığına ve KİT Komisyonunda görüşülerek denetimlerinin yapılmasını sağlamak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuştur. Sayıştay Kanunu’nun 43 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasındaki; ‘Bu kapsamda, denetlenen kuruluşların, yıllık faaliyet sonuçlarını içeren genel rapor, kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla her yıl duyurulur’ hükmü gereğince hazırlanan 2014 yılı Kamu İşletmeleri Genel Raporu da duyuru ekinde yayımlanmış bulunmaktadır.”

Yasa yayınlanacağını söylüyor

74 KİT’e ait raporları kamuoyuna açıklamayan Sayıştay, bu durumu kendi kanununun 43. maddesine dayandırdı. Ancak aynı kanunun 44. maddesinde ise, hazırlanan Sayıştay raporlarının kamuya duyurulacağı hükmüne yer veriliyor. Maddede “Sayıştay raporları, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulduğu ve ilgili kamu idarelerine verildiği tarihten itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay Başkanı veya görevlendireceği başkan yardımcısı tarafından, kanunların açıklanmasını yasakladığı durumlar hariç kamuoyuna duyurulur” ifadesine yer veriliyor. Kanun savunma, güvenlik ve istihbaratla ilgili kamu idarelerinin ellerinde bulunan devlet mallarının denetimleriyle ilgili hazırlanan raporların duyurulmasında ise ayrı bir düzenleme yapılmasına olanak sağlıyor.

Önceki yıllarda açıklanıyordu

Sayıştay, bu yıla kadar tüm KİT raporlarını TBMM’ye gönderdikten hemen sonra sitesinden açıklıyordu. Yeni Sayıştay Kanunu’nun getirdiği düzenlemeler kapsamında raporları açıkladıklarını belirten Sayıştay yetkilileri, bu durumu kanunun şeffaflığa verdiği önemin bir göstergesi olarak yorumluyordu. Sayıştay’ın bu yıl denetlediği ancak raporunu kamuoyuna duyurmadığı işletmeler arasında “Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu, TRT, TOKİ, TCDD” gibi Türkiye’nin dev kuruluşları bulunuyor.

AKP, yılın son günü Meclis gündemine gelen son torba yasayla devletin de ortak olduğu halka açık şirketlerin Sayıştay denetiminden çıkarılmasını da istemişti.