Meteor kaynaklı en eski ölüm Türkiye'deki arşivden çıktı

Meteor kaynaklı en eski ölüm Türkiye'deki arşiv kayıtlarında bulundu. Konuyla ilgili Doç. Dr. Ozan Ünsalan sosyal medya hesabından "Dünyada ilk defa, bir meteor çarpması sonucu ölen ve felç kalan 2 kişi hakkındaki belgeleri Osmanlı Arşivi'nden çıkardık." diye yazdı.

Türkiye’deki arşiv kayıtlarını inceleyen araştırmacılar, Dünya’ya düşen bir göktaşı yüzünden ölüm ve yaralanmaya dair en erken kanıta ulaştılar. Buna göre bir meteor yüzünden ilk ölüm 1888 yılında Süleymaniye’de gerçekleşti.

Ege Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ozan Ünsalan, Trakya Üniversitesi’nden Altay Bayatlı ve SETI Enstitüsü’nden Peter Jenniskens’in yürüttüğü çalışma Meteoritics & Planetary Science dergisinde yayınlandı.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’ndeki kayıtlardan, Süleymaniye’de Osmanlı Türkçesi ile yazılmış üç elyazmasını inceleyen ekip 1888 yılında gerçekleşen meteor vakasını gün yüzüne çıkardı.

1888 tarihli arşiv belgelerine göre olay 22 Ağustos 1888 tarihinde Osmanlı sınırları içindeki (bugün Irak) Süleymaniye’de meydana geldi. Düşen meteor sonucu bir kişi öldü diğer bir kişi ise yaralanarak felç kaldı. 13 Eylül’de Süleymaniye valisinin durumu bildirmesinden sonra, haber 8 Ekim’de İstanbul’a ulaşmış ve nihayet 9 Ekim’de dönemin padişahı 2. Abdulhamid’in kulağına kadar gitmiş.

13 Eylül 1888 tarihli ilk kayıtta, yeri tam belirlenemeyen bir köy üzerinde oluşan ateş topu tanımlanmış. Şiddetli parlamayı duman ve ateş takip etmiş ve gökyüzünden on dakika boyunca göktaşları yağmış.

İkinci belge, Sultan II. Abdülhamid’e olayla ilgili ne yapılması gerektiğini soran bir talep iletildiğini gösteriyor.

Üçüncü belge ise Ahmet Münir Paşa’nın Sadrazam’a bir parça meteorit ile beraber bir mektup gönderdiğini ortaya koyuyor.

Bu keşif, başka tarihi kayıtların araştırılmasıyla geçmişte yaşanmış buna benzer farklı göktaşı vakalarının da ortaya çıkarılabileceğini göstermesi bakımından önemli.

Konuyla ilgili Doç. Dr. Ozan Ünsalan sosyal medya hesabından “Dünyada ilk defa, bir meteor çarpması sonucu ölen ve felç kalan 2 kişi hakkındaki belgeleri Osmanlı Arşivi’nden çıkardık.” diye yazdı.

Göktaşları (meteor) atmosfere girip yeryüzüne ulaştığında meteorit olarak adlandırılıyor. Bir meteorit sebebiyle ölüm çok nadir gerçekleşebilecek bir olay. En son 2016 yılında Hindistan’da bir otobüs şöförünün meteorit çarpması sebebiyle hayatını kaybettiği iddia edilmişti. Yaralanmalar ise biraz daha sık görülmekte. 2013 yılında Rusya’da Çelyabinsk şehrine düşen bir meteor 1600’den fazla insanın hafif biçimde yaralanmasına neden olmuştu. En ünlü meteorzede ise 1954 yılında ABD, Alabama’da meteoritin çarptığı Ann Hewlett Hodges oldu. Hodges’in yaralanması o dönem basında büyük ses getirmişti.