15-16 Haziran İşçi Direnişi'nin 52. yıldönümü
28 Mayıs’tan itibaren işçilere sürekli olarak sendika bülteni ile birlikte temsilciler tarafından bilgi verilmiştir. Atölyelerde, işçi servislerinde, işçi mahallelerinde, sendika şubelerinde; “ süreç ve yasa maddelerinin ne olduğu ve ne gibi olumsuzluklara yol açacağı..” anlatılmıştır. İşçilere değer verilmiş, görüşleri ve önerileri önemsenmiştir. Mücadelenin tüm işçilerin haklarını korumak için verileceği anlatılmış ve inandırılmıştır.
Hasan Aktaş
Türkiye İşçi Sınıfının mücadele tarihinde en önemli eylemlerinden biri şüphesiz ki, 15-16 Haziran Direnişidir.
1967’de kurulan ve hızla büyüyen DİSK’in “çanına ot tıkamak” isteyen egemen çevreler, sendikal faaliyete “işkolunun üçte birini temsil ” barajını getiren yasa değişikliğini gerçekleştirdi. Direniş; bu anti-demokratik yasa maddelerinin iptal edilmesini sağlamak amacı ile gerçekleştirilmiş ve kazanılmıştır.
Direnişi önemi kılan hususlar;
– Doğrudan parasal olmayan bir hak gaspına karşı işçiler örgütlü bir mücadele vermiştir.
– Mücadele; işkolu, sendika, konfederasyon ayrımlarını aşan ortak bir direnişe dönüşmüştür.
– İşçiler siyasi iktidara karşı sınıfsal/politik bir tutum göstermişlerdir.
– Direnişe, emekten yana politik partiler, üniversite gençliği, aydınlar, sanatçılar, meslek örgütleri ve emekçi halk sahip çıkmıştır.
– Direnişin kararlılığı, halkın destek ve dayanışması ile birlikte kitleselleşen eylem; toplumsal bir meşruiyete de kavuşmuştur.
Anayasa Mahkemesi 1972 de hak gaspına yol açacak nitelikteki yasa maddelerini “Anayasaya aykırı” olduğu gerekçesi ile iptal etmiştir. 5 kişinin yaşamını yitirmesi, sıkıyönetim ilanı, 260 kişinin yıllarca yargılanması, binlerce işçinin işini yitirmesi de mücadelenin ödenmiş bedelleridir.
DİRENİŞ NASIL BAŞARILDI?
Ardı ardına DİSK Yönetim Kurulu, Başkanlar Kurulu ve Temsilciler Kurulu yapılır. Mücadele 2 eksende yürütülecektir. 1- Diyalog, 2- Direniş
Ankara’da diyalog çalışmaları sürdürülürken, sendikalar da konu ile ilgili olarak üyelerine bilgi vererek, iç örgütlülüğü pekiştiren çalışmalar yürüttü. İşyeri Komiteleri aktif hale getirildi. 10 Haziran’da DİSK Heyeti Ankara’ya gitti. 12 Haziranda tasarı oyçokluğu ile yasalaştı. 13 Haziran’da Cumhurbaşkanı Sunay’dan yasayı veto etmesi istendiyse de, netice alınamadı.
İşçilere tek seçenek kalmıştı: DİRENİŞ…
DİRENİŞ VE DERSLER
28 Mayıs’tan itibaren işçilere sürekli olarak sendika bülteni ile birlikte temsilciler tarafından bilgi verilmiştir. Atölyelerde, işçi servislerinde, işçi mahallelerinde, sendika şubelerinde; “ süreç ve yasa maddelerinin ne olduğu ve ne gibi olumsuzluklara yol açacağı..” anlatılmıştır. İşçilere değer verilmiş, görüşleri ve önerileri önemsenmiştir. Mücadelenin tüm işçilerin haklarını korumak için verileceği anlatılmış ve inandırılmıştır.
Bu yaklaşımın sonucu olarak da işçiler, mücadelenin içinde olmuşlar, görevler üstlenmişler, yaratıcılıklarını ortaya koymuşlar ve mücadeleyi omuzlamışlardır.
SON SÖZ
Mücadelenin lokomotif sendikası şüphesiz ki; DİSK Başkanı Kemal Türkler’in Genel Başkanlığını yaptığı T. Maden-İş’tir. 1980 öncesi T.Maden-İş Sendikasında yönetici ve uzman olarak görev yapanların oluşturduğu; Maden-İş Çalışma Grubunun değerlendirmesi ile yazımızı tamamlayalım:
“Direniş, merkezdeki akılcı bir yönetimin fabrikadaki işçinin güvenini sağladığında ne ölçüde büyük bir güç ortaya çıkacağını gösterdiği için günümüze de ışık tutmaktadır”