Berat Albayrak'a enflasyon soruları: Manipüle mi edildi?
Son dönemde açıklanan enflasyon rakamlarının manipüle edildiğine ilişkin iddialar Meclis'e taşındı.
Dün açıklanan TÜİK verilerine göre, tüketici fiyatları eylül ayında aylık bazda yüzde 0.99 artış gösterirken, yıllık TÜFE yüzde 15.01’den yüzde 9.26’ya geriledi. Elektriğe, doğalgaza yılda beş kere, gıda ve temel ihtiyaçlara sürekli zam gelirken, enflasyonun nasıl düştüğü ise anlaşılamadı.
CHP’li Gürsel Tekin, konuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi verdi. Tekin son iki aydır açıklanan enflasyon verilerinin ciddi olarak saptığını belirtti.
TBMM’ye verdiği soru önergesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kamu çalışanları ve emeklilerin maaş artışlarını TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamlarını temel alarak gerçekleştirdiğini kaydeden Tekin, maaş zam oranlarının enflasyon artışına bağlı olduğunu ve açıklanan enflasyon rakamlarının gerçek enflasyon ile uyumlu olmaması halinde milyonlarca çalışanın mağduriyet yaşadığını belirtti.
REKOR ARTIŞ GELDİ, GÖREVDEN ALINDI
“Günlük hayattaki fiyat artışı nispetinde maaşları artmayan vatandaşlarımız enflasyon karşısında ezilmekte, temel gıda ve barınma ihtiyaçlarını dahi karşılamakta zorlanmaktadır” denilen soru önergesinde, şöyle denildi:
“Bu açık gerçek nedeniyle TÜİK’in evrensel standartlarda, objektif ve siyasi müdahaleden uzak bir şekilde idari görevini yerine getirmesi gerekmektedir. Buna karşın 2018 tarihinde açıklanan ve son 15 yılın rekorunu kıran Eylül enflasyon rakamı sonrasında TÜİK Başkan Yardımcısı Enver Taştı görevden alınmış, Taştı’nın yerine şahsınıza yakınlığı kamuoyunca bilinen Yinal Yağan getirilmiştir.
“Nisan ayında TÜİK Başkanı Mehmet Aktaş Merkez Bankası Banka Meclisi üyeliğine seçilince Yağan, TÜİK’in yeni başkanı olmuştur. Bu atamadan sonra açıklanan Nisan ayı enflasyon rakamlarında daha önce görülmemiş uygulamalar kurumun güvenliğini zedelemektedir.”
FARKLILAŞMANIN SEBEPLERİ NE?
Gürsel’in TBMM gündemine taşıdığı konuya dair soru önergesinde şu sorular sıralandı:
-Nisan ayında TÜFE’nin belirlenmesinde önemli bir bileşen olan giyim ve ayakkabı grubunda yaşanan artış uzmanlara göre mevsimsel hareketlerden çok daha sınırlıdır.TÜİK’in açıkladığı madde fiyatları ile ağırlıklar kullanılarak elde edilen giyim enflasyonu Nisan’da yüzde 10’a yaklaşırken açıklanan, ana endekslerde giyim ve ayakkabı alt grubunun yaklaşık yüzde 5.4 arttığını göstermektedir. Otomobilde de madde fiyatlarının ima ettiği endeks artış oranı ile açıklanan motorlu araçlar alt grup endeksi arasında önemli farklılaşmalar ortaya çıkmaktadır. Analistler sadece bu iki kalemden kaynaklanan farklılaşmanın bile aylık TÜFE enflasyonu üzerindeki etkisinin yaklaşık 0,5 puan olduğunu belirtmektedir. O halde bu farklılaşmanın sebebi nedir?
-Daha önce de “kalite düzenlemesi” adı altında fiyat endeksine müdahale edilmişse de bu düzenleme sınırlı kalmaktadır. Örneğin giyimde daha önce 0.1 veya 0.2 puan olan kalite düzenlemesi son açıklanan endekste 4 puan olarak hesaplanmaktadır ki bunun imkânsız olduğu bilinmektedir. Kalite düzenlemesi yöntemi kötüye kullanılarak enflasyon artışı manipüle mi edilmektedir?
-Siyasi sebeplerle TÜİK’e müdahale ederek enflasyon artışını fiktif olarak sınırlı tutmak yönünde yazılı veya sözlü bir talimatınız var mıdır? TÜİK Başkanı Yinal Yağan bu talimatınız çerçevesinde mi hareket etmektedir? Enver Taştı bu değişikliğe karşı çıktığı için mi görevden alındı?
-Şayet böyle bir talimat yoksa yetki alanını aşarak, endeksleri manipüle etmek suretiyle TÜİK’in ulusal ve uluslararası itibarını zedeleyen, milyonlarca vatandaşımızın da gerçek enflasyon oranı altında maaş artışı alarak telafi edilemeyecek bir zarara sebep olan bürokratlar hakkında hangi adli ve idari işlemleri başlattınız?”
