SGK'ya göre meslek hastalıklarından kaynaklı ölüm yok
Dünyada meslek hastalıklarından kaynaklı binlerce insan hayatını kaybederken SGK’nin verilerine göre, Türkiye’de 2013 yılından bu yana meslek hastalıklarından kaynaklı ölüm vakası yok.
Dünyada meslek hastalıklarından kaynaklı binlerce insan hayatını kaybederken SGK’nin verilerine göre, Türkiye’de 2013 yılından bu yana meslek hastalıklarından kaynaklı ölüm vakası yok. Konuyu yakından takip eden akademisyen Aslı Odman, ölümlerin üstü örtüldüğüne dikkati çekti.
İşyerlerinde insan sağlığına zararlı kimyasal ve fiziksel etkenlerin neden olduğu hastalıklar olarak tanımlanan “meslek hastalıkları” sonucu dünyada her yıl binlerce insan hayatını kaybediyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tahminlerine göre, dünyada her yıl 1 milyon 200 bin kişi meslek hastalığına yakalanırken, bu rakam Dünya Sağlık Örgütü (WHO) araştırmalarına göre yıl 11 milyon kişi.
Yakalandıkları meslek hastalıklarından kaynaklı her yıl hayatını kaybedenlerin sayısı İLO’ya göre 498 bin kişi iken, WHO’ya göre 700 bin kişi.
Mezopotamya Ajansı‘nın haberine göre Türkiye’de ise, meslek hastalıklarından kaynaklı ölümlerin verileri Sosyal Sigortalar Kurumu (SGK) tarafından yayımlanıyor. Ancak SGK’nin verilerine göre 2013-2018 yılları arasında meslek hastalıklarından kaynaklı hiç ölüm vakası yok. Ölüm olmadığı ileri sürülmesine rağmen aynı dönemde 1319 kişinin yakınlarına ölüm geliri bağlandı.
2013 yılından önceki dönemlerde ise rakamın 1 ile 10 arasında değiştiğini belirten akademisyen Aslı Odman’a göre, gerçeği yansıtmayan bu rakamlarla meslek hastalıklarından kaynaklı ölümlerin üstü örtülüyor.
İstanbul İşçi Sağlığı ve Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine göre, Türkiye’de yılda en az 2 bin kişinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğine dikkat çeken Odman, “Uluslararası literatürde bir ülkenin sınırları içerisinde yaşanan ölümlü iş kazalarının 1 ila 12 katı kadar da meslek hastalığından dolayı ölüm olması gerekiyor” dedi.
‘EN AZ 9 BİN ÖLÜM’
Meslek hastalıkları konusunda veri oluştururken kanser tanısı verilerinin de kullanıldığını kaydeden Odman, “WHO’nun en son 2017 yılında paylaştığı verilere göre, Türkiye’de o sene 148 bin yeni kanser teşhisi konulmuş ve 90 bin kişi de kanserden kaynaklı hayatını kaybetti. Yine WHO verilerine göre bu ölümlerin yüzde 10’u meslek hastalığına bağlı kanser hastalıkları. Yani en az 9 bin ölümün meslek hastalıklarına dayalı kanser olduğunu söylememiz gerekiyor. Bu sayı sadece kanser nedeniyle yaşanan ölümler, başka nedenleri da hesaplarsak sayı daha da yükselecektir” diye belirtti.
“Kanser yasası diye bir yasa yok çünkü bir insanın yasayla kanser olup olmadığını belirleyemezsiniz ama meslek hastalıkları mevzuatı diye bir şey var” diyen Odman, meslek hastalıklarının ancak tıp etimolojisiyle tespit edilebileceğini ifade etti.
‘HASTANELER YETERSİZ’
Odman, Türkiye’de sadece 3 tane meslek hastalıkları hastanesinin bulunması üzerinde de durdu. Odman, “En az 13 milyon özel sektörde, 4 milyon kamuda çalışanı olan, kayıt dışı çalışan ile toplam 35 milyonluk işgücüne sahip bir ülkeyiz. Özellikle de müşteri, hasta garantisi verilen şehir hastanelerine yapılan kamusal harcamaları düşündüğünüzde 3 tane hastane yetersiz. Burada meslek hastalıkları hastanesi sistemiyle ilgili ortaya çıkan toplumsal sorunlarda, devletin yükümlülüğünü yerine getirmediğini görüyoruz” diye konuştu.
‘İŞYERİ HEKİMLERİ OTO SANSÜR UYGULUYOR’
İşyeri hekimlerinin ise işverenden maaş aldığını belirten Odman, bu konuda şunları kaydetti: “İşyeri hekimleri meslek hastalığı tanısını koymanın, işverene maddi ve hukuki yükümlülük çıkaracağı için kendilerine oto sansür uyguluyor. Çünkü meslek hastalığı teşhisi koyan birçok işyeri hekimi arkadaşımız işlerinden çıkarıldı. Aynı zamanda işyeri hekimliğinin etkisini neredeyse ortadan kaldıran Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri (OSGB) kuruldu. Şu anda işyeri hekimliği hizmetleri bu OSGB’lere bağlı şirketlerce yürütülüyor. Bu OSGB’lerin kendileri de birer işletme olduğu için büyük işverenlerden iş kapma rekabeti içinde oluyor. İşyeri hekiminin maruz kaldığı sorunlar, başka şirketlere devredilerek ortadan kaldırılmaya çalışılıyor.”
