Pfizer'den "pandemi vurgunu": 'Patent koruması' ile milyarlarca dolarlık gelir

"Pfizer geçen yıl gelirini neredeyse ikiye katladı ve şimdi ise kasasını daha da büyütecek gibi görünüyor. Milyonlarca kişinin Covid-19 aşısına ve tedavisine erişimi bulunmazken pandemide vurgunculuk yapması üzücü"

Amerikan biyoteknoloji firması Pfizer’ın kârı, koronavirüs aşısı ve bu hastalığın tedavisinde kullanılan hapın satışlarıyla yüzde 61 arttı. Şirket yılın ilk üç ayında 25,66 milyar dolar gelir elde ederken, bu karın Wall Street’in tahmini olan 24,1 milyar doları aştığı belirtildi.  Pfizer, aşı fiyatlandırması ve patent korumasını diğer aşı üreticileri için kaldırmamasından dolayı ise eleştiriliyor.

BioNTech ile ortak ürettiği Covid-19 aşısı Comirnaty’nin satışından elde edilen gelir ise 13 milyar doları geçti. Şirket, koruyucu doz satışlarıyla pazarı büyütme gayretinde.

Euronews’in haberine göre şirket ayrıca Covid-19’a yakalananların ağır hastalanma ve ölüm riskine karşı koruyan Paxlovid hapından ise 1 buçuk milyar dolar gelir kazandı.

“PFİZER KARINI İKİYE KATLADI”

Covid-19 aşıları dünyada birçok hayatın kurtarılmasına ve sağlık sistemleri üzerindeki baskının azalmasına katkıda bulundu.

Ancak Pfizer, aşı fiyatlandırması ve patent korumasını diğer aşı üreticileri için kaldırmamasından dolayı eleştiriliyor.

Geçtiğimiz hafta Pfizer’ın salgından kâr etmesini protesto eden beş sivil toplum örgütü şirketin İngiltere’deki merkezinin önüne el arabalarıyla sahte para taşıdı.

Protestoculardan Global Justice Now (Küresel Adalet Şimdi) adlı örgütün ilaç sektörü kampanyacısı Tim Bierley, The Guardian gazetesine yaptığı açıklamada “Pfizer teknolojisini ve bilgisini paylaşmayı reddediyor. Bunun yerine aşı ve tedavi üzerindeki tekelini sürdürerek küresel tedarikte tıkanıklığa yol açıyor” dedi.

Güney yarı küredeki ülkelerin kendi aşılarını ve tedavilerini üretmesine izin vermesi çağrılarına rağmen Pfizer’ın insan sağlığı üzerine kâr koyduğunu belirten aktivist, “Pfizer geçen yıl gelirini neredeyse ikiye katladı ve şimdi ise kasasını daha da büyütecek gibi görünüyor. Milyonlarca kişinin Covid-19 aşısına ve tedavisine erişimi bulunmazken pandemide vurgunculuk yapması üzücü” ifadelerini kullandı.

“BİR TARİF PAYLAŞIMI KADAR BASİT DEĞİL”

Pfizer geçen yıl gelirini ikiye katlayarak 81,3 milyar dolara ulaştığını açıklamıştı.

Covid-19’a karşı mRNA aşısı geliştiren şirket, fikri mülkiyet konusunda ise bu aşıların üretiminin “bir tarif paylaşımı” kadar basit olmadığını savunuyor. Pfizer aşısının üretiminde 19 ülkeden 86 tedarikçi firmadan 280 farklı malzeme kullanıldığını belirtmişti.

Covid-19’a karşı aşı üreten diğer şirketlerden AstraZeneca ve Johnson & Johnson, aşılardan kar elde etmeme yolunu seçtiklerini açıklayarak fiyatlandırmayı maliyeti üzerinden yapmıştı.

Ancak AstraZeneca geçen yıl sonundan itibaren yeni sözleşmelerde bu politikasından uzaklaşarak fiyatlara karı yansıtacaklarını açıkladı fakat yine de “insaflı” bir fiyatlandırma izleyeceklerini belirtti.

mRNA teknolojisi ile aşı üreten bir diğer Amerikan biyoteknoloji şirketi Moderna ise bazı düşük ve orta gelirli ülkelerde Covid-19 aşısı için patent zorunluluğu aramayacağını bildirdi.

Öte yandan Pfizer da üç basamaklı bir fiyatlandırma politikası olduğunu, aşıları üst-orta gelir sınıfındaki ülkelere zengin ülkelere verilen fiyatın yarısına, düşük ve orta gelirli ülkelere ise karsız fiyat önerdiğini açıkladı.

Şirket mart ayında Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ile Covid-19 tedavi hapı Paxlovid’i 95 düşük ve orta gelirli ülkeye kar amacı gütmeksizin sunacak yeni bir anlaşmaya imza attı.