VİDEO | Sömürünün 'Koç' gibi reklamı: Bazıları hiç durmadan çalışır, çünkü...
Koç Grubu'nın ortağı FIAT'ın otomobil reklamında emek sömürüsü "sağlam insan" olmanın gereği gibi sunuldu.
Piyasa ekonomisinin olmazsa olmazlarından biri olan reklamlarla patronlar, mal ve hizmetlerini pazarlamak için bin bir türlü yalan ve sahtekarlık yöntemini ‘sanat’lı şekilde kullanıp emekçileri aldatmaya çalışır. Sermaye düzeninin çeşitli iletişim araçlarıyla toplumsal yaşamda insan onuruna ve ahlakına aykırı şekilde yer bulduğu bu yöntem bu kez sömürünün açıkça meşrulaştırıldığı bir reklam için kullanıldı.
Koç Grubu’nun TOFAŞ ile ana distribütörlüğünü yaptığı FIAT’ın reklamında, Doblo model araçları satın alanlar “özel insanlar”mış gibi anlatılmaya çalışılırken, bu özelliklerden biri de emek sömürüsünden örnekle verildi.
Doblo şöförlerinin yağmurda ıslanan öğrencilere ve bir otoyolda karşıya geçmeye çalışan yavru köpeğe yardım ettiği görüntülerin yer aldığı reklamda bir de gece karanlığında yalnız başına çalışmaya devam eden bir kişiye ver veriliyor. Reklamda sözkonusu kişinin herkesin uykuda olduğu saatte çalışmaya devam ettiği görülürken dış seste “Neden bazıları çalışması gerektiği kadar çalışıp durur da bazıları hiç durmadan çalışır?” diye soruluyor.
Reklamın sonunda gelen sorunun yanıtı ise bir başka skandal niteliği taşıyor. Reklama göre “Çünkü bu hayatta bir insanlar vardır, bir de sağlam insanlar vardır.” Buna göre, birinci grupta yer alanlar FIAT’ın müşterilerini olma özelliğine (!) ulaşamamış insanlardan oluşuyor, ikinci gruptakilerse sömürü döngüsünün bir parçası olarak “sağlam insan” kategorisine girmiş oluyor.
AKP DÖNEMİNİN EN FAZLA KAZANANI
İşçi sömürüsünü “sağlam insan” olmakla güzelleyen, FIAT’ın Türkiye’deki ortağı Koç grubu, AKP döneminin en fazla kazananı olmuştu. 2002 yılında grubun cirosu 8,5 milyar dolarken 2017 yılında bu rakam 27 milyar dolara ulaştı. Grubun konsolide kârı da 1 milyar dolar civarından 2002-2017 döneminde ortalama 2,5 milyar dolara çıktı. Grubun AKP dönemi karı kabaca 40 milyar dolar oldu.
